Dostępność cyfrowa i Europejski Akt o Dostępności 2025 - Co musisz wiedzieć i jakie kroki podjąć?
W ostatnich latach dostępność cyfrowa stała się nie tylko standardem jakości, lecz także prawnym obowiązkiem. W związku z wejściem w życie przepisów wynikających z Europejskiego Aktu o Dostępności (European Accessibility Act - EAA), wiele firm i instytucji musi dostosować swoje produkty cyfrowe do nowych wymagań. Sprawdź, czym jest dostępność cyfrowa, kogo dotyczą nowe przepisy, jakie wymagania należy spełnić oraz jak się przygotować.
1. Czym jest dostępność cyfrowa?
Dostępność cyfrowa oznacza projektowanie stron, sklepów internetowych,
aplikacji i innych produktów cyfrowych w sposób, który umożliwia korzystanie z nich osobom
z różnymi rodzajami niepełnosprawności - wzrokowymi, słuchowymi, ruchowymi czy poznawczymi.
Celem jest zapewnienie równego dostępu do informacji i usług każdemu użytkownikowi, niezależnie od jego ograniczeń.
To nie tylko kwestia prawa - to kwestia odpowiedzialności społecznej.
Każda osoba zaangażowana w realizację sklepu internetowego, strony czy aplikacji
powinna zadbać o to, by rozwiązania cyfrowe były dostępne dla wszystkich, również dla osób z niepełnosprawnościami.
2. Dlaczego to takie ważne?
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), osoby z niepełnosprawnościami stanowią
nawet 15% światowej populacji. To ogromna grupa użytkowników, która na co dzień spotyka się
z barierami w dostępie do usług cyfrowych, które powinny być eliminowane.
Wprowadzenie udogodnień, które zapewnią równość w dostępie do informacji i usług,
to nie tylko spełnienie obowiązków prawnych, ale przedewszystkim zwiększenie użyteczności
produktów cyfrowych i dopasowanie ich do szerokiego grona odbiorców.
3. Jakie są wymagania dotyczące dostępności cyfrowej?
Wymagania wynikają przede wszystkim ze standardu WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines) na poziomie AA. Obejmują one między innymi:
- kontrast tekstu i tła - odpowiedni stosunek jasności między kolorem tekstu a kolorem tła,
- możliwość nawigacji bez użycia myszy - użytkownik musi mieć możliwość pełnej obsługi strony wyłącznie klawiaturą,
- opisy alternatywne dla grafik - dodanie krótkiego tekstu opisującego treść lub funkcję obrazka,
- poprawną strukturę HTML i nagłówków - struktura HTML powinna posiadać logiczną hierarchię,
- czytelność i prosty język treści - brak skomplikowanych sformułowań, wyjaśnienia specjalistycznej terminologii lub używanych skrótów,
- czytelność elementów interaktywnych (przycisków, formularzy, linków) - stosowanie wyraźnych kontrastów, jednoznacznych opisów i odpowiednich rozmiarów
4. Dostępność cyfrowa w WooCommerce, PrestaShop
WooCommerce i PrestaShop to popularne systemy sklepowe, które oferują techniczne możliwości wdrażania rozwiązań zgodnych z WCAG, jednak ich domyślna konfiguracja nie zawsze spełnia wszystkie wymagania dostępności. Część funkcji wspomagających dostępność cyfrową można wdrożyć za pomocą gotowych motywów i wtyczek wspierających dostępność. W praktyce jednak wiele zależy od konkretnych decyzji projektowych - zastosowane szablony, dodatkowe funkcje czy modyfikacje mogą zarówno wspierać, jak i utrudniać dostępność. Dlatego zwłaszcza w przypadku bardziej zaawansowanych projektów często niezbędne jest wprowadzenie dedykowanych zmian.
5. Dostępność cyfrowa w aplikacji mobilnej i webowej
W przypadku aplikacji webowych i mobilnych dostępność cyfrowa wymaga uwzględnienia potrzeb różnych grup użytkowników już na etapie projektowania interfejsu i architektury informacji. Kluczowe jest zapewnienie logicznej struktury, jednoznacznych nawigacji oraz odpowiednich kontrastów kolorystycznych, a także umożliwienie obsługi za pomocą klawiatury i technologii asystujących. W aplikacjach mobilnych szczególną uwagę należy zwrócić na czytelność elementów dotykowych, możliwość powiększania tekstu oraz kompatybilność z czytnikami ekranu dostępnymi na iOS i Androidzie. Chociaż wiele funkcji wspierających dostępność można wdrożyć dzięki istniejącym bibliotekom i komponentom UI, bardziej rozbudowane rozwiązania (np. dynamiczne formularze, niestandardowe nawigacje czy interaktywne wizualizacje) często wymagają indywidualnego podejścia.
6. Kto musi wdrożyć dostępność cyfrową?
Nowe przepisy obejmują:
- instytucje publiczne - obowiązek ten już obowiązuje w Polsce na podstawie ustawy z 2019 roku,
- firmy prywatne, które oferują usługi cyfrowe lub produkty skierowane do konsumentów, np.: sklepy internetowe, platformy e-commerce, wszelkiego rodzaju aplikacje webowe.
Z obowiązku mogą zostać zwolnione mikroprzedsiębiorstwa, czyli firmy zatrudniające mniej niż 10 pracowników i osiągające roczny obrót nieprzekraczający 2 mln euro. Jednak warto pamiętać, że nawet jeśli zwolnienie jest możliwe formalnie, inwestowanie w dostępność to inwestowanie w jakość i wizerunek marki.
7. Do kiedy trzeba wdrożyć dostępność cyfrową?
28 czerwca 2025 roku - to ostateczny termin dla firm prywatnych oferujących usługi i produkty cyfrowe objęte Europejskim Aktem o Dostępności. Państwa członkowskie UE będą uprawnione do prowadzenia kontroli i egzekwowania zgodności z wymogami EAA. Firmy, które nie dostosują swoich usług lub produktów, mogą być narażone na sankcje.
8. Dostępność cyfrowa - jakie kroki należy podjąć?
Przeprowadź audyt dostępności - oceń aktualny stan swojego sklepu internetowego, aplikacji lub strony.
Sprawdź, czy w witrynie nie pojawiają się błędy, które mogą utrudniać korzystanie z niej.
Zwróć uwagę czy teksty są zrozumiałe i nie wymagają uproszczenia. Do przeprowadzenia audytu możesz użyć narzędzi,
które Ci w tym pomogą, np. WAVE (Web Accessibility Evaluation Tool)
lub Lighthouse (od Google).
Przygotuj listę poprawek, które musisz wdrożyć - stworzenie listy pozwoli Ci zorganizować
dalsze prace nad wdrożeniem zmian i ustalić jakie rzeczy musisz wykonać po swojej stronie,
a jakie musisz przekazać do zespołu technicznego.
Wybierz technologie i rozwiązania zgodne z WCAG - sprawdź dostępne narzędzia i moduły dla
Twojego systemu sklepowego i wybierz to, które spełnia Twoje oczekiwania.
W razie potrzeby skonsultuj się z zespołem technicznym,
który podpowie najlepsze rozwiązania dla Twojego projektu.
Opublikuj deklarację dostępności - Jeżeli reprezentujesz podmiot publiczny,
pamiętaj również o obowiązku publikacji deklaracji dostępności (oficjalne oświadczenie informujące,
w jakim stopniu witryna lub aplikacja jest zgodna z wymaganiami dostępności cyfrowej).
Ważna jest również możliwość zgłaszania problemów przez użytkowników,
np. w formie wiadomości e-mail lub formularza kontaktowego.
Chociaż dostępność cyfrowa to szerokie i wielowymiarowe podejście,
jej wdrożenie sprowadza się do kilku konkretnych kroków, które warto podjąć jak najszybciej - nie tylko po to,
by spełnić wymogi nowej dyrektywy, ale przede wszystkim,
by realnie ułatwić korzystanie z platformy cyfrowej osobom z niepełnosprawnością.
